Posar la política en pràctica: la problematització de la planificació lingüística del català i les ideologies del discurs als mitjans de comunicació

Farah Ali

Resum


Durant dècades, la revitalització de la llengua catalana ha estat un fet central i ha implicat un esforç continu a Catalunya. Les polítiques lingüístiques sorgides d’aquest esforç han perpetuat ideologies que fomenten l’ús i la legitimació del català com a llengua oficial i vehicular. Tot i que aquest esforç, en general, es considera un exemple de revitalització lingüística d’èxit, el procés no ha estat exempt de conflicte entre el castellà i el català, especialment pel que fa als àmbits d’ús i les actituds diferents envers les dues llengües (Newman i Trenchs-Parera, 2015; Woolard, 2016; Soler i Gallego-Balsà, 2019; Ianos et al., 2020). Atès que es volen implantar aquestes polítiques en els sectors públics, l’objectiu d’aquest estudi és examinar si el discurs dels mitjans de comunicació és representatiu de les pràctiques lingüístiques en aquests àmbits. Mitjançant l’anàlisi crítica del discurs, aquest estudi es basa en articles de mitjans de comunicació amb seu a Madrid i Catalunya centrats en l’ús de la llengua als sectors públics. Malgrat que les diferents perspectives sobre l’ús de la llengua sovint apareixen juntes en els mateixos textos, els mitjans amb seu a Madrid i Catalunya a vegades fan servir estratègies lingüístiques diferents per informar dels mateixos fets i sovint produeixen un discurs aparentment contradictori, com per exemple denunciant la discriminació lingüística contra els castellanoparlants i també contra els catalanoparlants en els mateixos àmbits.


Paraules clau


català; castellà; Catalunya; ideologies lingüístiques; anàlisi crítica del discurs; notícies; política lingüística

Cites


Abdullah, Faiz Sathi. (2014). Mass media discourse: A critical analysis research agenda. Pertanika Journal of Social Sciences & Humanities, 22, 1–18.

Ali, Farah. (2022). Multilingualism and gendered immigrant identity: Perspectives from Catalonia.

Multilingual Matters.

Aramburu, Mikel. (2020). The unmaking and remaking of an ethnic boundary. Working-class Castilian

speakers in Catalonia and the paradoxes of the independence movement. Journal of Ethnic and

Migration Studies, 46(11), 2387–2406.

Atkinson, David. (2018). Catalan and Spanish in an independent Catalonia: Linguistic authority and officiality. Language in Society, 47(5), 763–785.

Block, David, & Corona, Victor. (2022). Critical LPP and the intersection of class, race and language policy and practice in twenty first century Catalonia. Language Policy, 21, 1–21.

Bourdieu, Pierre. (1991). Language and symbolic power. Harvard University Press.

Byrne, Steven. (2020). Language attitudes, linguistic authority and independence in 21st century Catalonia. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 41(8), 702–717.

Corominas, Maria. (2007). Media policy and language policy in Catalonia. In Mike Cormack & Niamh Hourigan (Eds.), Minority Language Media (pp. 168–187). Multilingual Matters.

Devereux, Eoin. (2014). Understanding the media. Sage.

Di Paolo, Antonio, & Raymond, Josep Lluís. (2012). Language knowledge and earnings in Catalonia. Journal of Applied Economics, 15(1), 89–118.

Dor, Daniel. (2003). On newspaper headlines as relevance optimizers. Journal of Pragmatics, 35, 695–721.

Fairclough, Norman. (2003). Analysing discourse: Textual analysis for social research. Routledge.

Fairclough, Norman. (1995). Media discourse. Bloomsbury Academic.

Fairclough, Norman. (1989). Language and power. Longman.

Frekko, Susan. (2011). Containing Castilian in Catalan talk radio: Heteroglossia and the projection of monoglot identities. Anthropological Quarterly, 84(1), 65–86.

Generalitat de Catalunya. (2019). Informe de la política lingüística. https://llengua.gencat.cat/web/.content/documents/informepl/arxius/IPL-2019.pdf

Generalitat de Catalunya (2015). Informe de la política lingüística. https://llengua.gencat.cat/web/.content/documents/informepl/arxius/IPL-2015-esp.pdf

Generalitat de Catalunya. (1983). Llei de normalització lingüística a Catalunya. https://llengua.gencat.cat/web/.content/documents/legislacio/llei_de_politica_linguistica/arxius/lleinl83.pdf

Hoffmann, Charlotte. (2000). Balancing language planning and language rights: Catalonia’s uneasy juggling act. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 21(5), 425–441.

Huguet, Ángel, & Janés, Judit. (2008). Mother tongue as a determining variable in language attitudes. The case of immigrant Latin American students in Spain. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 8(4). 247–260.

Ianos, Maria Adelina, Rusu, Andrei, Huguet, Àngel, & Lapresta-Rey, Cecilio. (2020). Implicit language attitudes in Catalonia (Spain): investigating preferences for Catalan or Spanish using the implicit association test. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 40, 1–16.

Institut d’Estadística de Catalunya. (2011). El municipi en xifres: Viladamat (Alt Empordà). https://www.idescat.cat/emex/?id=172174

Jäger, Siegfried, & Maier, Florentine. (2009). Theoretical and methodological aspects of Foucauldian critical discourse analysis and dispositive analysis. In Ruth Wodak & Michael Meyer (Eds.), Methods of Critical Discourse Analysis (pp. 34–61). Sage.

Juárez Miró, Clara. (2020). Identity discourses about Spain and Catalonia in news media: Understanding modern secessionism. Lexington Books.

Joubert, Aurelie. (2011). A comparative study of the evolution of prestige formations and of speakers’ attitudes in Occitan and Catalan [Unpublished doctoral dissertation]. The University of Manchester.

Kaplan, Robert B., & Baldauf, Richard B. (1997). Language planning from practice to theory. Multilingual Matters.

Khan, Kamran, & Gallego Balsà, Lídia. (2021). Racialized trajectories to Catalan higher Education: Language, anti-racism and the ‘politics of listening’. Applied Linguistics, 42(6), 1083–1096.

Krzyżanowski, Michał. (2010). The discursive construction of European identities: A Multi-level approach to discourse and identity in the transforming European Union. Peter Lang.

Kuiken, Jeffrey, Schuth, Ane, Spitters, Martijn, & Marx, Maarten. (2017). Effective headlines of newspaper articles in a digital environment. Digital Journalism, 5(10), 1300–1314.

Madariaga, José-María, Huguet, Ángel, & Janés, Judit. (2016). Language attitudes in Catalan multilingual classrooms: educational implications. Language and Intercultural Communication, 16(2), 216–234.

Marimón Llorca, Carmen. (2021). “La maldición de Babel”. Crónicas periodísticas del nacionalismo lingüístico español. Revista de Llengua i Dret, 76, 79–96.

Mautner, Gerlinde. (2008). Analyzing newspapers, magazines, and other print media. In Ruth Wodak &Michael Kryzanowski (Eds.), Qualitative Discourse Analysis in the Social Sciences (pp. 30–51).

Bloomsbury.

McCarty, Teresa. (2011). Ethnography of language policy. Routledge.

Newman, Michael, & Trenchs-Parera, Mireia. (2015). Language policies, ideologies and attitudes in Catalonia. Part 1: Reversing language shift in the twentieth century. Language and Linguistic Compass, 9(7), 285–94.

Pujolar, Joan. (2007). The future of Catalan: Language endangerment and nationalist discourses in Catalonia. In Alexandre Duchêne & Monica Heller (Eds.), Discourses of Endangerment (pp. 121–148). Bloomsbury.

Pujolar, Joan. (2001). Gender, heteroglossia and power. A sociolinguistic study of youth culture. Mouton de Gruyter.

Pujolar, Joan, & Gonzàlez, Isaac. (2013). Linguistic ‘mudes’ and the de-ethnicization of language choice in Catalonia. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 16(2), 138–152.

QSR International Pty Ltd. (2018). NVivo (Version 12) [Qualitative data analysis computer software computer software].

Rendon, Silvio. (2007). The Catalan premium: language and employment in Catalonia. Journal of Population Economics, 20, 669–686.

Richardson, John. (2007). Analysing newspapers: An approach from critical discourse analysis. Palgrave.

Roller, Elisa. (2002). When does language become exclusivist? Linguistic politics in Catalonia. National Identities, 4(3), 273–289.

Senado de España. (1978). Spanish Constitution

Soler, Josep, & Erdocia, Iker. (2020). Language policy and the status of languages in contemporary Catalonia: A public debate. European Journal of Language Policy, 12(2), 215–234.

Soler, Josep, & Gallego-Balsà, Lídia. (2019). The sociolinguistics of higher education: Language policy and internationalisation in Catalonia. Palgrave Pivot.

Van Dijk, Teun A. (2015). Discourse analysis as ideology analysis. In Christina Schäffner & Anita Wenden (Eds.), Language and Peace (pp. 17–33). Dartmouth Publishing.

Wodak, Ruth. (2009). What CDA is about: a summary of its history, important concepts and its developments. In Ruth Wodak and Michael Meyer (Eds.), Methods of Critical Discourse Analysis (pp. 1–13). Sage

Woolard, Kathryn. (2020). Language ideology. The International Encyclopedia of Linguistic Anthropology, 1–21.

Woolard, Kathryn. (2016). Singular and plural: Ideologies of linguistic authority in 21st century Catalonia. Oxford University Press.

Woolard, Kathryn. (2008). Language and identity choice in Catalonia: The interplay of contrasting ideologies of linguistic authority. In Kirsten Süselbeck, Ulrike Mühlschlegel & Peter Masson (Eds.), Lengua, nación e identidad: la regulación del plurilingüismo en España y América Latina (pp. 303–324). Iberoamericana Editorial Vervuert.

Woolard, Kathryn. (2003). “We don’t speak Catalan Because we are marginalized”: Ethnic and class meanings of language in Barcelona. In Richard Blot (Ed.), Language and Social Identity (pp. 85–104). Greenwood Press.

Woolard, Kathryn & Gahng, Tae-Joong. (1990). Changing language policies and attitudes in autonomous Catalonia. Language in Society, 19(3), 311–330.




DOI: http://dx.doi.org/10.2436/rld.i78.2022.3783



 

Reconeixement - NoComercial - SenseObraDerivada (by-nc-nd): No es permet un ús comercial de l'obra original ni la generació d'obres derivades.